تاریخ روزنامه نگاری در ایران – جلد اول

قدیمی‌ترین روزنامه‌ای که به زبان فارسی در ایران منتشر شد، روزنامه‌ای است به نام کاغذ اخبار که در سال 1253 قمری در تهران به مدیریت میرزا صالح شیرازی پا به عرصۀ وجود گذاشت. این روزنامه دوی دو برگ که در یک طرف آن مطالب نزدیک به هم چاپ شده بود و طرف دیگر آن سفید بود، با ترویج «اخبار وقایع شهر محرم الحرام 1253 قمری در تهران» به زیور طبع آراسته گردید.

مطالب دیگر آن «اخبار ممالک شرقیه» متضمن وقایع تهران و سایر ایالات و ولایات ایران و دیگر ستونی زیر عنوان «اخبار ممالک غربیه» که اوضاع ترکیه و بعضی کشورهای اروپایی در آن شرح داده شده بود.

مدت انتشار این روزنامه به درستی مشخص نیست. ادوارد براون در تاریخ مطبوعات ایران می‌نویسد که از این روزنامه فقط یک شماره منتشر شد و دیگر کسی اثری از آن ندید.

پیدایش روزنامه به طور منظم از خدمات میرزا تقی خان امیرکبیر و در زمان سلطنت ناصرالدین شاه است که این مرد بزرگ مانند طرح‌های فرهنگی مفید و اساسی دیگرش که در ایران انجام داد، به تأسیس روزنامه در ایران اقدام نمود. روزنامۀ وقایع اتفاقیه اولین روزنامه در زمان صدارت اوست که در تهران منتشر شد.

در دوران سلطنت ناصرالدین شاه بیشتر جراید، دولتی بود و در پایتخت منتشر می‌شد و اگر احیاناً در بعضی از ولایات مانند اصفهان، تبریز و شیراز روزنامه‌ای انتشار می‌یافت، تحت نظر حکام وقت بوده است.

در همین دوران نیز وزارتخانه‌ای به اسم وزارت انطباعات به وجود آمد و یکی از ادارات آن وزارتخانه به نام ادارۀ دارالطباعۀ مبارکه وظیفه‌اش نظارت بر تنظیم مطالب و انتشار روزنامه‌های دولتی بود. ریاست این اداره سال‌ها به عهدۀ صنیع‌الدوله واگذار شده بود که سه روزنامۀ مهم آن زمان به تصدی او به نام‌های ایران، مریخ و علمی منتشر می‌گردید.

اولین روزنامه‌ای که در ایران حق نوشتن کلمۀ آزاد را در عنوان خود به دست آورد، روزنامۀ مجلس بود که در زمان سلطنت مظفرالدین شاه منتشر می‌شد.

 
تاریخ روزنامه نگاری در ایران - جلد اول
Owl Image

مجموعه دو جلدی

تاریخ روزنامه نگاری در ایران عنوان کتابی است از اسماعیل جسیم که در 1303 صفحه و توسط انتشارات علمی در سال 1391 به چاپ رسیده است. موضوع اصلی این کتاب روزنامه نگاری است. از اسماعیل جسیم، کتاب زن و خانواده در مسیر تاریخ(علمی) نیز در بازار کتاب موجود می‎باشد.

شما می‌توانید این کتاب را از این وب سایت و در ایران تهیه کنید.